‘Urfa, tarımda şanslı bir kenttir’

Haber: Ahmet Can – Murat Doğan

İl Müdürü Dr. Murat Çakmaklı, tarım potansiyeli yüksek olan Urfa’nın tarımda verimliliği arttırmak için il müdürlüğü olarak yapılan çalışmaları anlattı. Gazetemize verdiği röportajla Şanlıurfa’nın tarım potansiyeli açısından şanslı bir kent olduğunu belirten Çakmaklı, yapılan ve planlanan çalışmalar hakkında bilgi verdi.

İşte Dr. Murat Çakmaklı ile yaptığımız röportaj…

Urfa tarım potansiyeli yüksek olan bir kenttir. Bu kentte tarımın daha çok gelişmesi ve çiftçilerin daha çok verim elde etmesi açısından ne tür çalışmalarınız var?

Sayın Bakanımız Faruk Çelik’in başlatmış olduğu milli tarım projesi kapsamında çalışmalarımızı etkin bir şekilde yürütmeye çalışıyoruz. Biz il müdürlüğü olarak Urfa tarımına ve çiftçilerimize en güzel hizmeti sunmaya çalışıyoruz. Bu çalışmaları da saha odaklı yapıyoruz. Daha önce de Bakanımız Faruk Çelik’in talimatıyla bir yeşil masa projesi oluşturduk. Çiftçilerimize en iyi hizmeti sağlamada bu yeşil masayı kurmayı düşündük. Çünkü bu yeşil masa ile çiftçilerimizle daha iyi iletişim sağlarsak, onlara vereceğimiz en büyük hizmettir diye düşündük. Bunun bir yanı da sahada yani çiftçilerimizin yanında çalışmak oluyor. Her hafta bir ilçede idari toplantılarımızı gerçekleştiriyoruz. Bu toplantılarla hem ilçedeki çalışmaları değerlendiriyoruz hem de o ilçedeki STK’larla, Ziraat odası başkanlarıyla ve ilçede öne çıkan çiftçilerimizle bir araya geliyoruz. Bu alanda o çiftçilerimizle bizzat sahada iletişime geçiyoruz.

Buradaki çalışma anlayışımızla milli tarım projesi kapsamında havza bazlı çalışmalar var. Her bir havza, bir ilçeyi temsil ediyor. Ve her bir ilçede öne çıkan üretim modeli üzerine değerlendirme ve tespitlerimizi bizzat çiftçiden alarak çalışmamızı yapıyoruz. Çiftçilerimizden aldığımız değerlendirmeleri tespit ederek bu değerlendirmeler üzerine çiftçilerin talepleri, sorunları, sıkıntıları bizzat sahada tespit ederek bu tespitler dahilinde çalışmalarımızı başlatıyoruz ve bunları nasıl etkili bir şekilde çözebiliriz anlayışıyla çalışıyoruz.

Kurmuş olduğunuz yeşil masa, çiftçilerin sorunlarına cevap verebiliyor mu?

Sahada olmasa da kurum içinde onlarla daha etkili iletişim sağlamak amacıyla yeşil masa projesini gerçekleştirdik. Web ortamında olsun, telefonla kendisiyle iletişime geçebileceği direkt bir hizmet anlayışıdır. Bu yeşil masa projesi de 81 ilde ne mutlu ki model oldu.

Urfa bir tarım şehridir. Türkiye’de en fazla tarım alanına sahip illeri arasında yer alıyor. Gerek üretici sayımız gerek tarımsal faaliyet alanları olmak üzere bir tarım şehridir. Böyle bir ilde masanın yetmeyeceğini gördük. Bu nedenle yeşil ofis çalışmasını başlattık. Hangi konuda olursa olsun yeşil ofiste bir resepsiyon bölümü var. Bunun dışında konu uzmanlarımız var. bunlar arasında veteriner hekimimiz, ziraat mühendisimiz, gıda mühendisimiz var. Üreticimizin sorunlarını direkt konu uzmanı arkadaşlarımız kendi alanı ile ilgili olan sorunları orada çözmeye çalışıyor. Çözemedikleri durumunda şubelerimize başvurabilirler. Buradaki amacımız hızlı ve etkili bir iletişim sağlamak ve böyle bir anlayışı 5 yıldızlı hizmet anlayışına dönüştürmek için yeşil masa ofisini kurduk.

Tarım potansiyeli yüksek olan bir kentten bahsettiniz. Siz de sahada çiftçilerle iç içe olan birisiniz. Ancak çiftçilerimizin bazı konularda eksiklikleri var. Bu konuda çiftçiler, Ankara’dan bir pozitif ayrımcılık bekliyor mu?

Bizim de hedefimiz tarım potansiyeli yüksek olan Urfa’nın hak ettiği potansiyele ulaşması yönündedir. Bakanlığımızın milli tarım projesi de bu hedef yönündedir. Tabii biz bu hedefi daha çok sahiplenmek zorundayız. Çünkü bakanı olan bir kentiz. Bu da Urfa açısından tarihi bir fırsat. Urfa tarihte ikinci kez bu şansı yakaladı. Biz de bu şansı fırsata çevirmeyi hedefliyoruz. Temel hedef de ilimizin hak ettiği verimliliğin ve kalitenin buluşmasıdır. Birçok üründe öndeyiz. Türkiye’de üretilen pamuğun yüzde 45’i, fıstığın yüzde 35’ini üreten ve bunun gibi daha birçok üründe öne çıktığımız bir kent konumundayız. Urfa Mezopotamya’nın tarımsal başkenti. Üretimde hiçbir sıkıntımız yok. Ancak verim ve kalitede daha fazla ilerlemeyi hedefliyoruz. Bunun için kurumlarımızın ve STK’larımızın yanında Üniversite hocalarının da bilgilerinin çiftçilere ulaştırılması gerekir.

'URFA ŞANSLI BİR KENTTİR'

Bakanımız Faruk Çelik Urfa’nın milletvekili olması dolayısıyla bu kente bir pozitif ayrımcılık sunuyor mu?

Sayın Bakanımız, Urfa’yı temsil eden bir milletvekilidir. Bu nedenle Urfa ile ilgili ayrı bir hassasiyeti var. Bunu her anlamda hissediyoruz. Ancak Urfa için ne yapılmalı konusunda bizim belirlememiz lazım. Biz bu anlamda çalışmalarımızı yürütüyoruz. Bakanımız özellikle üreticilerle yakından iletişim kuruyor ve onların talepleri doğrultusunda onlarla birebir ilgileniyor. Bunun için de onur duyuyoruz. Biz de bu talepler doğrultusunda mesai gütmeden çalışıyoruz. Bu bir bayrak yarışıdır. Artık Urfa’yı köy köy bilen bir bakanımız var. Valimiz de tarıma karşı çok duyarlı. Bu noktada da gereken tüm destekleri bize veriyor. Bu nedenle kurumsal olarak çok şanslı olduğumuzu düşünüyoruz.

Havza bazlı modelinin içinde Urfa’nın olmadığı gibi bazı iddilar ortaya atılmıştı. Daha sonra Urfa’nın da bu modele dahil olduğunu, bunun bir süreç meselesi olduğunu öğrendik. Buna biraz açıklama getirir misiniz?

Havza anlamında tarımsal üretim, pazarlama üzerine tüketici ve sanayici beklentileri dikkate alınarak bu planlama doğrultusunda yıllık ne üretmeliyiz, ürettiklerimizi nasıl pazarlamalıyız, üretilen ürünün miktarı nedir, kalitesi ne olduğu şeklinde planlanması adına havza modeli oluşturuldu. Yani her ilçe bir havzayı temsil edecek. Havzada belirlenen ürünler üzerinden üreticiler destekleme alıyor. Çünkü bu desteklemeler, o üretim başlığını yönlendirmeye yöneliktir. İlimizin havza anlamında desteklenen kalemleri de normalin üzerinde. Buradaki hedefimiz kaliteyi arttırırken üreticilerimize bölge tarımını da bilen bir kişi ve Urfa’yı bilen bir kişi tarafından ulaştırılmak. Biz bu işin merkezindeyiz. Geçmişten gelen en büyük eksikliklerimizden biri, tarımla ilgili paydaş kurumlarımızın koordinasyonu. Ne mutlu ki bütün kurumlar şu anda bir uyum sağlamış durumda. Bu uyum üzerine zaten bu sorun tüm kurumların omuzları üzerinde ortak bir sorundur. Biz o koordinasyonu kurduk. Bu koordinasyon dahilinde de aylık olarak bir kurul oluşturduk. Her ay bir konuyu öne çıkararak bir çalıştay gerçekleştiriyoruz. Urfa için ne yapılmalı konusunda bu kurumların tecrübelerinin yansıdığı bir çalıştay gerçekleştiriyoruz.

Bu alanda tarımda daha iyi bir verim elde etme konusunda üniversite hocalarını yeterli buluyor musunuz?

Gerçekten çok değerli hocalarımız var. Biz, burada elde edilen bilgi, birikim ve teknolojinin de içinde olduğu o bilgi birikim, araştırma enstitülerimizin yaptığı araştırma sonuçlarıyla birlikte üreticilerimize ulaştırmada burada merkez olduğumuzu düşünüyoruz. Bu anlamda bu sorumluluğumuzu da yerine getirmeye çalışıyoruz. Tasarruflu sulama üzerine, gübreleme ve gübreleme sorunları üzerine çalıştay yaptık. Hangi ilçemiz hangi ürün üretiminde ön plana çıkıyorsa o ilçede o üretimle ilgili birebir talep, problemleri tespit ettik, bunlarla ilgili başlık oluşturduk ve bu başlıklara yönelik bütün kurumlarımızın içinde olduğu, araştırma içinde olduğu bir bilgiyi sunuma hazırladık. Bunları verecek eğiticilerimizin eğitimlerine başladık. Bizim hedefimiz 2 yıl içerisinde bu bilgileri tüm üreticilerimize ulaştırmaktır. Onların ihtiyacı olan tüm bilgileri onlara ulaştırmaktır. Biz onlara birikimleri üzerinde bir birikim katmalıyız ki karşılıklı bir güven oluşsun. Aksi taktirde sağlıklı iletişim sağlamamız mümkün değil. Önümüzdeki haftalarda tarımsal eğitim seferberliği olacak.

Bu eğitim seferberliği startı Urfa’dan mı verilecek?

Evet bu start Urfa’dan verilecek. İnşallah bunun da onurunu yaşayacağız. Yıllardır bu konu üzerine çalışıyoruz.

URFA'DA 9 OVA KORUMA ALTINA ALINIYOR

Urfa’da ovaları koruma çalışmaları ne durumda?

Tüm Türkiye’de büyük ovaları koruma çalışmaları yapıldı. Urfa’da 9 ova yaklaşık 800 bin  hektarlık bir alan koruma altına alındı. Bununla ilgili konunun uzmanlarıyla çalışmalar yaparak bakanlığa sunduk. Önümüzdeki süreçte Bakanlar Kurulu tarafından bu ovaları koruma süreci başlayacak. Valimiz başkanlığında toprak koruma kurulu kuruldu. Topraklarımızı gelecek neslimize yansıtmaya ve gelecek neslimize hizmet edecek ve onları gıda güvenliği anlamında koruma tedbiri ile ilgili çalışmalar yaptık. Bu çalışmalar da tamamlandı ve bunun sonucunu bekliyoruz. Bu konuda Şanlıurfa en şanslı illerden biridir. Çünkü hiçbir ilde bu kadar geniş bir koruma söz konusu değil.

GAP alanı kapsamında Şanlıurfa’da sulanabilir tarım yüzde kaç civarındadır? Ayrıca maliyeti yüksek olacak ama çiftçi GAP’ın nimetlerinden artık faydalanmak istiyor. Bu konu hakkında kısaca bilgi verir misiniz?

Sulanabilen tarım arazisi, 5 milyon dekarlık bir alan. Bu GAP kapsamında 5 milyon dekarlık alan 9 milyon hektara çıkması planlanıyor. Cazibeli sulamayla oluşacak olan bu alanların sulanabilmesi üreticilerimizin de yaşadıkları sıkıntıların kalkmasına yönelik en önemli konudur. Bu anlamda bakanlığımız ciddi bir şekilde çalışıyor. İnşallah bu sulama projesi de bir an önce devreye girecektir.

Atatürk Barajı’nın çevresinde sulama sisteminin ulaşamadığı 2 milyondan fazla fıstık ağacı var. Bu fıstık ağaçları da doğal sulama ile yapılıyor. Bunlar sulanmadığı müddetçe kuraklık nedeniyle yok olmaya mahkumdur. Bununla ilgili bir çalışmanız var mı?

Fıstık üretimi de ilimizde öne çıkan kaynaklarından biridir. Bu bahsettiğimiz projelerin yanında fıstık üretimini arttırmada da ciddi çalışmalar yapacağız. Çünkü fıstık sanayi endüstrisinin de gelişmesi açısından önemlidir.

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, katma değeri yüksek olan tarım ürünleri desteklemede öncelik sağlıyor mu?

Bunun için tarıma dayalı endüstriyel sanayimizin de gelişmesi gerekir. Bunun gelişmesi için de en önemli ürünlerden birisi de yağlı bitkilerdir. Bunun yanında meyve ve sebze de önemli bir konumdadır. Bu tarıma dayalı endüstriyel sanayinin gelişmesi ve istihdam sağlaması için daha çok çalışmalara imza atacağımızı hedefliyoruz.

Geçtiğimiz günlerde destekleme alacak çiftçilere DEDAŞ tarafından bloke konularak elektrik borcu olan çiftçilerin destekleme almaları engellendiği yönünde iddialar var. Bu konuda çiftçiler bayağı bir sorun yaşıyor. Bunun yapılması ne kadar doğru?

Destekleme konusunda çiftçilerimizin desteklemelerini hesaplarına yatırıyoruz. Bloke sorunu da onların borçlarından kaynaklanan bir sorundur. Bu da çalışmalarımızın dışında olan bir konudur. Bu, çiftçilerin DEDAŞ’la kendi aralarında çözeceği bir konudur. Bize düşen görevi biz zaten layıkıyla yapıyoruz. Hatta planlamanın da önündeyiz. Mazot ve gübre desteklemesini tamamladık. Hububat desteklemesini geçen yıl bahsettiğinizi faturalar noktasında 14 bine yakın üreticimiz bu konuda sıkıntı yaşadı. Bakanımız da geçen yıla özgü olmak kaydıyla bu sorunun çözümünde ciddi bir duyarlılık gösterdi. Bu sorunun bir daha yaşanmaması üzerine bu konuda il tahkim komisyonu kararı aldık.