Erken seçim isteyip istemediğini sorduğumuzda karşı çıkan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, bu kez erken seçim çağrısı yaparak şaşırttı.
CHP’de bir grup erken seçim isterken, Kılıçdaroğlu ise zamansız buluyordu. Kemal Bey, seçimi kazanan belediye başkanlarının bir icraat ortaya koyması gerektiğini savunuyordu. CHP’li belediye başkanlarının yönettiği büyükşehirler; İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Mersin, Eskişehir, Antalya olmak üzere nüfusun yüzde 55’ine, ekonominin ise yüzde 75’ine sahip. Kılıçdaroğlu, yeni seçilen CHP’li belediye başkanları başarılı bir performans ortaya koyduktan sonra seçime gitmenin daha akıllıca olacağını düşünüyordu. İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener de seçimlerin 2023’te yapılacağı kanaatindeydi. Ama ne olduysa oldu, Kemal Bey erken seçim çağrısı yaptı. Hem de şimdiye kadar gittiğimiz birçok erken seçimin arkasındaki karar mercii olan MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’ye çağrı yaparak. 3 Kasım 2002 ve 24 Haziran 2018 seçimlerine Bahçeli’nin çağrısı üzerine gitmiştik.
KILIÇDAROĞLU, BAHÇELİ’YE SESLENDİ
Kılıçdaroğlu, “Ülke yönetilmiyor. Bu ülkenin kurtuluşu bir an önce seçime gitmektir. Bunu kime söylüyorum? Sayın Bahçeli’ye söylüyorum. Bu ülkeyi seviyorsan, çık kardeşim yarın sabah, de ki ‘Yeter artık’. Türkiye’yi seçime götür” dedi.
BAHÇELİ ‘SEÇİMLER ZAMANINDA YAPILACAK’ DEDİ
Hem de MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin “Cumhurbaşkanı ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimleri 2023 yılının haziran ayında, yani zamanında yapılacaktır. Hiç kimse boş hayale kapılmamalıdır” açıklamasının üzerinden fazla bir zaman geçmeden.
BAHÇELİ’NİN TAVRI NE OLUR?
Kılıçdaroğlu’nun çağrısına MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin yanıtı ne olacak? Sanıyorum bunu öğrenmek için fazla bir zamana gerek kalmayacak. Bahçeli bir açıklama yapacak. Ancak kimse Bahçeli’nin, Kılıçdaroğlu istedi diye ülkeyi erken seçime götürmesini beklemiyor. MHP Lideri’nin seçimlerin 2023’te yapılacağı yönündeki sözlerinin arkasında durması bekleniyor.
KILIÇDAROĞLU’NUN ÇIKIŞININ DÖRT NEDENİ
Erken seçime karşı çıkan Kılıçdaroğlu’nun birden erken seçim çağrısı yapması siyasi kulisleri hareketlendirdi.
“Kemal Bey neden erken seçim istedi” sorusunun yanıtı aranmaya başlandı.
1- AK Parti’de bir grup “Kemal Bey, CHP’li belediyelerin başarısız olacağını gördü. Henüz seçmenin açtığı kredi devam ederken belediyelerin büyük bir başarısızlığı ortaya çıkmamışken, bir fiyasko yaşanmadan ülkeyi seçime götürmek istedi” kanaatinde. Pandemi nedeniyle gelirleri düşen belediyeleri zor bir yıl bekliyor.
2- Hepsi böyle düşünmüyor ama. “Yeni kurulan partileri erken seçim kartını kullanarak yanında tutmak istiyor” görüşünü savunanlar da az değil.
3- Bir üçüncü ihtimal daha var. O doğrudan CHP’yle ilgili. Muharrem İnce’nin parti kurmak için meydana çıkması. Mustafa Sarıgül’ün yeni parti için bir hareket başlatacak olması.
4- Bir dördüncü ihtimal var ki, bence çok önemli. HDP’yle ilgili olarak başlayan ikinci dalga Kobani soruşturmasını kast ediyorum. Kılıçdaroğlu, HDP’ye yönelik operasyonun İYİ Parti ile millet ittifakı arasında çatlamaya yol açmasından endişe ediyor. Bu nedenle ön almak için erken seçim hamlesini yaptı.
CHP’DEKİ DURUM
CHP içinde hatırı sayılı bir grup, Kılıçdaroğlu’nun erken seçim çıkışını yerinde buluyor. Yerel seçimlerde sağlanan başarının genel seçimlerde tekrarlanacağına inanıyorlar. Kılıçdaroğlu, erken seçim çağrısını güçlendirirse CHP’den bu yönde adımların atılması söz konusu olabilir.
TERS TEPER
Siyasi kulislerdeki farklı bir değerlendirme ise Kılıçdaroğlu’nun, erken seçim ihtimalini ortadan kaldırmak için bu çağrıyı yaptığı yönünde. “Kılıçdaroğlu da bilir ki, Devlet Bahçeli erken seçimi istese dahi, Kılıçdaroğlu talep etti diye tam aksini yapar, istemez. Kılıçdaroğlu da bunun bildiği için Bahçeli’nin erken seçim ihtimalini ortadan kaldıran yeni bir adım atması için bunu yapıyor” görüşündeler. Bu bir analiz midir? Analizdir. Ama ben yukarıdaki 4 başlığa daha çok ihtimal veriyorum.
Ha, Kılıçdaroğlu istedi diye Bahçeli erken seçim talebinde bulunacak değil. Doğru, erken seçimi istese dahi Kılıçdaroğlu istediği için karşı çıkar.
SEÇİM BARAJI İNİYOR
Bu dönem erken seçim tartışmalarını sıkça yapacağız. Çünkü Siyasi Partiler Yasası ve Seçim Yasası’nı değiştirmek için AK Parti ve MHP ayrı ayrı çalışma yapıyor. Sonra bunlar bir heyet tarafından ortak bir teklife dönüştürülecek.
Yüzde 10 olan seçim barajının yüzde 5 ya da 7’ye düşürülmesi üzerinde duruluyor. Yüzde 7 seçeneği daha güçlü görünüyor. Ama bir de ittifakları etkileyecek bir düzenleme üzerinde duruluyor. Yüzde 1 alan partilerin dahi Meclis’te temsil edilmesiyle ilgili bir formülden söz ediyorum.
ERKEN SEÇİME ANAYASAL ENGEL
Seçim yasasındaki değişikliklerin 2021 yılında gerçekleşmesi bekleniyor. Bu aynı zamanda 2022 yılında da seçim olmayacağı anlamına geliyor. Neden mi? Çünkü Anayasa’nın 67. maddesine göre, “Seçim kanunlarında yapılan değişiklikler, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanmaz” deniliyor da ondan. Ama partiler toplanır, bir defalığına bu maddeyi değiştirirse, o zaman hem seçim yasası değişir, hem de o yasayla seçimlere gidilebilir.
ERKEN SEÇİM VAR MI?
Cumhurbaşkanı Erdoğan, seçimlerin zamanında yapılmasından yana. Bahçeli de o yönde irade beyanında bulundu. Ülkeyi seçime götürecek olan iki lider olduğu için beyanları önemli. Ancak Erdoğan, 24 Haziran 2018 seçimleri öncesinde de erken seçimin gündeme getirilmesine tepki gösteriyordu. Ama birde baktık ki seçim kararı alınmış.
HDP’DEKİ GELİŞMELERE DİKKAT
Bu aşamada erken seçim ihtimalini güçlü görmüyorum. 2023’te yapılacak bir seçim daha makul gözüküyor. Ama bir çekincem var, o da HDP’ye yönelik gelişmeler. HDP süreci nasıl sonuçlanır, millet ittifakında bir çatlamaya yol açar mı, İYİ Parti’nin pozisyonu ne olur? Erken seçim var ya da yok demek yerine, bu göstergeleri izlemeyi daha doğru buluyorum.
