Murat Sarı’nın başkanı olduğu Konsensus araştırma şirketinin aralık ayı anketinde iktidara, muhalefete ve kurulacak yeni partilere ışık tutacak sonuçlar var. Konsensus, 5-15 Aralık tarihleri arasında 81 il, 530 ilçe ve 87 seçim çevresinde nabız tutmuş. Yeni veriler içermesi açısından Konsensus’un anketini paylaşmak istiyorum.
HALK ERKEN SEÇİM İSTİYOR MU?
Türkiye bir dönemler seçim yapmaktan yorgun düşmüştü. Seçim havasından kurtulamadığımız için bir türlü kalıcı yatırımlara yönelememiştik. Muhalefet 2021 yılı için erken seçimi dillendirmeye başladı. Hatta İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, tarih bile verdi. 2021’in haziran ayında erken seçime gidilmesini beklediğini açıkladı. Kılıçdaroğlu ilk başlarda erken seçime karşıydı ama son dönemlerde Akşener’den bile daha fazla erken seçim yanlısı oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve MHP Lideri Bahçeli ise erken seçime karşı çıktı. Peki erken seçim konusunda halkımız ne düşünüyor?
ORANLAR NE DİYOR?
Erken seçim isteyenlerin oranı yüzde 24.4’te kalmış. Halkımızın yüzde 75.6’sı ise 2023’ü işaret etmiş, “Seçimler normal zamanında yapılsın” demiş.
SEÇİMDE HANGİ İTTİFAK ÖNDE?
Muhalefet erken seçim için bu kadar ısrarlı olduğuna göre, kendini şanslı görüyor diye düşünebilirsiniz. Konsensus partilerin oy oranı olarak sormamış, ittifaklar olarak sormuş. AK Parti ve MHP’den oluşan cumhur ittifakı 51.4’e ulaşırken, CHP, İYİ Parti, Saadet ve DP’den oluşan millet ittifakı ise yüzde 34.2 ediyor. Cumhur ittifakı ile millet ittifakı arasındaki fark 17.2 çıkıyor. HDP ayrı değerlendirilmiş. HDP 12.1 çıkarken, diğerleri 2.3’te kalıyor. HDP’nin yüzde 12.1’i dikkatinizi çekti mi?
CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMİNDE DİKKAT ÇEKİCİ DEĞİŞİKLİK
Gerçi sadece cumhur ve millet ittifakının adayları mı yarışacak, üç-dört adayın yarışına mı sahne olacak o belli değil ama Konsensus, Cumhurbaşkanlığı seçimini iktidar ve muhalefet bloku olmak üzere iki başlık halinde sormuş. Karasızlar dağıtıldığında iktidar bloku diyenler 51.6’ya ulaşırken, muhalefet bloku 48.4’te kalıyor. İki blok arasındaki fark 3.2 ediyor. Başka bir nokta da, söz konusu Cumhurbaşkanlığı seçimi olunca kararsızların, oy kullanmaya gitmeyeceğini söyleyenlerin oranında ciddi bir düşüş yaşanıyor. Hepsini topladığınızda 0.7 ediyor. Demek ki, halkımız Cumhurbaşkanlığı seçimiyle ilgili. Neden oy vereceğini ve neden vermeyeceğini kafasında netleştirmiş durumda.
LİDERLERİN KARNESİ
İktidar ve muhalefet bloku arasındaki oy farkı yüzde 17.2’ye kadar çıkarken söz konusu Cumhurbaşkanlığı seçimi olunca iki blok arasındaki fark yüzde 3.2’ye geriliyor. Seçim kazanmak için yüzde 50 artı 1 yeterli oluyor ama aradaki farkın bu kadar gerilemesi, üzerinde durulmaya değer.
KILIÇDAROĞLU’NA NE OLDU?
Siyasi parti liderlerinin isimleri tek tek verilerek olumlu ve olumsuz bakış açısı tespit edilmeye çalışılmış. 10 lider arasında olumlu bakış açısına sahip üç lider Erdoğan, Bahçeli ve Akşener çıkıyor. CHP lideri Kılıçdaroğlu ise ilk üçe giremediği gibi dördüncü sırayı da Muharrem İnce’ye kaptırarak ancak 5’inci sırada yer almış.
ERDOĞAN’LA İLGİLİ ORAN
Cumhurbaşkanı Erdoğan hakkında olumlu düşünenlerin oranı yüzde 49.6’yla açık ara birinci sırada geliyor. Erdoğan’la ilgili olumsuz düşünenlerin oranı yüzde 38.1 çıkıyor. MHP Lideri Bahçeli yüzde 31.7’yle ikinci olurken, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener yüzde 28.6’yla üçüncü sırada yer aldı. Bahçeli hakkında olumsuz görüş beyan edenlerin oranı 52.9 ederken, Akşener hakkında olumsuz düşünenlerin oranı ise yüzde 54.1.
AKŞENER FAKTÖRÜ
Milli meselelerdeki duruşu ve sürekli olarak halkın arasında olması Meral Akşener’i doğal olarak muhalefetin ortak lideri konumuna taşıyor. Muhalefette de olsa halkımız milli meselelerde sağlam bir duruş istiyor. Ulusalcı bir parti olan CHP’nin lideri olmasına karşın, Kılıçdaroğlu’nun milli meselelerde çelişkili tutum takınması ona olan güvenin sarsılmasına yol açıyor.
İNCE İLE KILIÇDAROĞLU
Muharrem İnce hakkında olumlu düşünenlerin oranı Kılıçdaroğlu’na göre bir puan daha yüksek çıkıyor. Kılıçdaroğlu yüzde 26.4’le 5’inci sırada yer alırken Muharrem İnce yüzde 27.3’le dördüncü sıraya yerleşmiş durumda. Kılıçdaroğlu’yla ilgili olumsuz görüş beyan edenlerin oranı da yüksek. Muharrem İnce hakkında olumsuz düşünenlerin oranı yüzde 57.5 ederken, Kılıçdaroğlu hakkında bu oran yüzde 59.4. Mustafa Sarıgül, Selahattin Demirtaş, Ali Babacan, Ahmet Davutoğlu ve Doğu Perinçek de sorulmuş. En olumsuz yanıt yüzde 75’le Selahattin Demirtaş’a geliyor. PKK ve terörle olan ilişkiyi millet affetmiyor. Demirtaş’ı allayıp pullayanların kulakları çınlasın.
SEÇİM BARAJI OLSUN MU?
AK Parti ile MHP arasında yüzde 10 seçim barajını da kapsayan ortak bir çalışma yapılacaktı. AK Parti’de Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı başkanlığında bir ekip oluşturulmuş, bir çatı belirlenmişti. Bütçe nedeniyle ince işçilik yeni yıla kaldı. AK Parti’de yüzde 5 ama daha çok yüzde 7 oranının üzerinde duruluyor. MHP’de hazırlıklarını tamamlayınca iki parti bir araya gelip, ortak bir çalışma yapacak.
YÜZDE KAÇ OLSUN?
Konsensus seçim barajını da sormuş. Yüzde 10’luk seçim barajının korunmasını isteyenlerin oranı yüzde 49.3 çıkıyor. Seçim barajının düşürülmesini isteyenlerin oranı ise yüzde 50.7. Yüzde 7 olsun diyenler yüzde 13.9, yüzde 1 olsun diyenler 5.0 ederken seçim barajının kaldırılmasını isteyenlerin oranı yüzde 13.3’e ulaşıyor. En yüksek oran 18.5’le yüzde 5’e çıkıyor.
SEÇİM BARAJI ANLAMINI YİTİRDİ
Seçim barajını getiren 12 Eylül yönetimi, siyasi istikrar açısından savunmuştu. Ayrıca Kenan Paşa, İslamcı ve Kürtçü partilerin Meclis’e girmesini engellemek istemişti. İttifak sisteminde seçim barajı anlamını kaybetti. Ayrıca yüzde 10 barajı hem demokrasiye uygun değil, hem de küçük partiler açısından ittifakları zorunlu kılıyor. Yani amacının tam tersine hizmet etmeye başladı. Benden söylemesi.
