Adana'nın üç tarafında ne var?..
18 Eylül 2022, Pazar 11:56ADANA- Göçün erozyon yarattığı kentlerin kaderi hiç değişmiyor...
Batıya göçün yoğunlaştığı dönemlerde bir tarafı deniz, bir tarafı Toroslar ve bir tarafı da uçsuz bucaksız ova olan Adana da işte bu erozyondan payını alan kentlerin başında geliyor...
Pamuk ekiminin yoğunlaşması ile birlikte tarıma dayalı sanayinin gelişmesi Adana'yı Doğu ve Güneydoğu'dan başlayan göç açısından çekim merkezi haline getirince, işte yurdun cennet köşelerinden biri olan Çukurova, sosyal- siyasal- ekonomik ve tabii ki doğal güzellikleri açısından da darbe almaktan kurtulamamış...
Çarpık kentleşmenin henüz şehirleri kuşatmadığı dönemlerde kendine özgü yapılaşma dışında, varlıklıların konakları ve toprak ağalarının çiftlikleriyle donatılmış olan Adana, 1980 sonrası yaşanan göçle birlikte en büyük darbeyi tarım alanlarındaki erozyonla alırken, şehrin neredeyse yüzde 50'si Batman'ın, Siirt'in, Hakkari'nin kırsalını, Urfa'nın kenar mahallelerini andırıyor...
Bu çarpık yapılaşma sadece farklı kültürlerden insanların yaşam biçimleriyle yoğunlaşmamış, aynı zamanda (yılda 3 ürün alınabilecek) yüz binlerce dekar tarım alanının da elden çıkmasına yol açmış...
Ne tuhaf bir çelişki ki, sadece gecekondular değil, Yeni Adana olarak bilinen şehrin Kuzey kesimlerinde gökdelen kentlerini andıran göl manzaralı devasa binalar, geniş caddeler- bulvarlar ve iş merkezleri de Çukurova'nın o bereketli toprakları üzerine bir hançer gibi saplanmış...
ÇARPIKLIKTA SIKIŞAN ŞEHİR!...
Adana'nın modern sosyal yaşam yüzü ise tarım alanları üzerinde hem gecekondu hem de devasa rezidanslarla iş merkezlerinin arasında ayakta durmaya çalışıyor...
Piyasayı darbeleyen ekonomik sıkıntıya rağmen Adana'da, çarşı ve pazarlardan kentin lüks mahallelerindeki alışveriş merkezlerine kadar ilginç bir canlılık var...
Lüks lokantalar, kafeler, restoranlar, barlar göl kenarında birçok şehri kıskandıran yeme içme ve eğlence tesisleri, devasa parklar ve çam ormanlarıyla doğal güzellikler modern kentleşmeye entegre olmuşken, cumhuriyete bağlı insanların yaşadığı Adana bir yandan da kebabı, şırdanı ve şalgamıyla her yıl yüzbinlerce yerli turisti çekmeye devam ediyor...
İşte bu manzara da, çarpık yapılaşmaya rağmen Çukurova'nın ortasından, modern bir toplumun aynası olmaya çalışıyor...
Velhasıl 26.Adana Altın Koza Film Festivali'ni izlemek için geldiğimiz kente, her yıl bize farklı gelen manzara Adana'nın olağanüstü biçimde büyümesi...
Kuşkusuz pamuk üretimi ve tarıma dayalı sanayi halen iş gücü açısından çekim merkezi olmayı sürdürse de, kırmızı topraklar üzerinde 20-30 katlı binaların inşa edilmesi derin çarpıklığı da büyütmeye devam ediyor...
Doğu ve Güneydoğu'dan mevsimlik işçi olarak gelen farklı etnik grupların yerleşik düzene geçmesi Güneydoğu'nun töresel ve yöresel yaşam biçimlerini de Adana'ya dayatırken, göç sadece sosyo kültürel farklılıkları içermiyor...
Terör örgütlerinin de her zaman bir devinim içinde olduğu bu kente, PKK'nın yapılanmalarından çok, radikal dinci örgütlerin hücreleşme faaliyeti hız kesmiyor...
Bir dönem motorize Hizbullah timlerinin sokaklarda saldırılar gerçekleştirdiği Adana'da, 2000 yılından sonra bu kez Selefi grupların faaliyetleri büyüyor... Hem de yoğun operasyonlara rağmen...
SELEFİLER İŞ BAŞINDA...
Usame Bin Ladin'in dünya genelinde terörün şemsiyesini açmasının ardından, radikal dinci El-Kaide örgütünün Bingöl'den başlayan hücreleşme faaliyetlerinin ileri karakolu olan Adana, son yıllarda ise IŞİD yapılanmasının etkisi altında...
IŞİD'in Türkiye lideri de Adana'yı merkez seçmişti... Birkaç kez gözaltına alınıp serbest bırakıldıktan sonra geçtiğimiz yıllarda örgütün üst düzey yöneticileriyle birlikte tutuklanarak cezaevine konulmuştu sözde "IŞİD emiri."
Ancak buna rağmen IŞİD operasyonlarının en çok yoğunlaştığı kent Adana...
Şehirde ayda neredeyse IŞİD'e karşı 10 operasyon yapılıyor ve her ay 50'den fazla örgüt üyesi tutuklanıyor...
Son 6 yılda Adana'da gözaltına alınan El Kaide ve IŞİD yanlılarının sayısının 2 bine yaklaştığı tahmin ediliyor...
Camilerdeki eylemlerinden sonra yaşanan gözaltılar nedeniyle AKP içerisinde bile tartışma yaratan Selefi Furkancılar grubu da Adana'da IŞİD'den sonra en örgütlü radikal dinci yapı olarak faaliyetlerini sürdürüyor...
Furkancıların lideri ve örgüt arkadaşları tutuklanırken, vakıfları- dernekleri kapatılmasına rağmen bu grubun Çukurova bölgesindeki yükselişi göze çarpıyor...
Evet; "Adana'nın üç tarafı" deyince işte böylesine birbiriyle çelişen sosyo- kültürel manzaralar her yıl daha da fazla dikkat çekiyor...
Sanatçısı bol ve sanat faaliyetleri yoğun olan Çukurova'nın bu devasa kenti sayısı artan Suriyelilerle birlikte, belli ki uzun süre göç ve bununla birlikte gelen sosyo kültürel çarpıklığın da sıkıntılarını çekmeye devam edecek...
Ancak ne olursa olsun; sosyo politik yapısıyla cumhuriyetin aydınlık kentlerinden biri olan Adana, göç kaynaklı çelişkileri ve ideolojik sarsıntıları kendi içerisinde eriterek, üretken bir tarımsal ekonomi şehri olarak ülke içerisindeki farklılığını korumak zorunda...
Yorum Yazın
E-posta hesabınız sitede yayımlanmayacaktır. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişdir.
Facebook Yorum